قیمت‌های باورنکردنی سرویس مدارس
تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۵۶۹۶۹
به گزارش تابناک، روزنامه شهروند نوشت: نرخ سرویس مدارس حتی برای مسافت‌های کوتاه ۵ یا ۱۰ دقیقه‌ای، رقمی معادل ۷ تا ۹ میلیون تومان است.
مدرسه‌ها تا کمتر از یک هفته دیگر باز می‌شود و چالش‌هایش بعد از گذراندن دو سال همه‌گیری و کلاس‌های مجازی، هر روز بیشتر. سرویس مدارس، هزینه‌ها و چگونگی محاسبه نرخ‌ها یکی از چالش‌های جدی بخشی از خانواده‌هاست که خودشان نمی‌توانند دانش‌آموز را در مسیر رفت‌وبرگشت مدرسه همراهی کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«سیزده کیلومتر مسافت بین خانه و مدرسه است و براساس برآورد سایتی که مدرسه برای ثبتنام سرویس معرفی کرده، ۱۷-۱۵ دقیقه طبق ساعت ترافیک زمان می‌برد. این مسافت به‌ازای هر دانش‌آموز برای استفاده از سرویس سواری چهار نفره ۱۵ میلیون ثبت شده است.» پ
مادر یک دانش‌آموز دبستانی در تهران از هزینه سنگین سرویس مدارس گلایه می‌کند و می‌گوید: «بیش از دوسوم شهریه مدرسه را باید به هزینه آموزش دانش‌آموز بابت سرویس رفت‌وآمد اضافه کنیم و این واقعا منطقی نیست، ولی چاره‌ای نداریم.»
در کنار تمام مشکلات پیش‌روی خانواده‌ها برای یافتن مدرسه خوب، دردسرهای ثبتنام در مدارس دولتی به بهانه محدوده‌بندی، شهریه مدارس دولتی و شهریه‌های گزاف مدارس غیردولتی، اینبار نرخ بالای سرویس مدارس، دردسر جدید خانواده‌ها شده.
شهریه مدرسه ۳۰ میلیون، هزینه سرویس ۲۱ میلیون
«امسال برای سرویس مدارس با هزینه‌های بسیاری زیادی مواجه شده‌ایم.» یکی از اولیای دانش‌آموزان دبستانی در مدرسه‌ای غیرانتفاعی در تهران می‌گوید که مدرسه یک آپ اختصاصی برای سرویس تعریف کرده است. «یک شرکت پیمانکار را که با مدرسه قرارداد دارد، به ما معرفی کرده‌اند.
تصور ابتدایی ما این بود که سامانه سراسری آموزش‌وپرورش است و همه مدارس برای سرویس در آن سامانه هستند، در صورتی که منطقه به منطقه این سامانه‌ها متفاوت است و همه هم دست پیمانکارانی که اطلاعات موقعیت مکانی مدرسه و خانه دانش‌آموزان مدارس را جمع می‌کنند. اشکال کار جایی بود که در سامانه جامع سپند، هزینه‌ها با مبالغی که مدارس طی قرارداد با پیمانکاران به ما معرفی کردند، بسیار متفاوت بود.
مثلا هزینه‌ای که مدرسه و پیمانکار به ما داد، ۲۱ میلیون بود، در صورتی که در سامانه آموزش‌وپرورش ۱۶ میلیون ثبت شده است.»
او ادامه می‌دهد: «من ۳۰ میلیون شهریه مدرسه داده‌ام و حالا هم باید ۲۱ میلیون تومان پول سرویس مدرسه را بدهم. این رقم برای ایاب‌وذهاب بچه‌ها واقعا مسخره است. چون خودش به اندازه یک شهریه آموزشی هزینه بر دوش خانواده‌ها می‌گذارد.
بنزین و ترافیک و استهلاک خودرو جای خود دارد و قابل درک است، اما هر کسی از دیدگاه خودش به موضوع نگاه می‌کند و در این میان کسی به خانواده و هزینه‌های کمرشکن آموزش فکر نمی‌کند. در خانواده‌ای که پدر و مادر کارمند هستند، مگر آنها چقدر درآمد دارند که این همه هزینه آموزش بچه‌ها کنند.
ما متاسفانه داریم به نقطه‌ای برمی‌گردیم که به دلیل مشکلات و چالش‌ها بچه‌ها را در مدارسی ثبتنام نکنیم که کیفیت آموزشی بهتری دارند. اختلاف طبقاتی آنقدر در جامعه زیاد است که آموزش هم موضوعی لاکچری شده است.
ما هر طور حساب می‌کنیم نیازی به این همه هزینه نیست
نرخ سرویس مدارس براساس سامانه سپند، حتی برای مسافت‌های کوتاه ۵ یا ۱۰ دقیقه‌ای، رقمی معادل ۷ تا ۹ میلیون تومان است. این رقم برای مسافت‌های طولانی‌تر تا ۱۸ میلیون تومان از سوی خانواده‌ها گزارش شده است. «معمولا بسترهایی که تاییدشده و همگانی باشد، برای هر مدیر مدرسه‌ای در اولویت است، ولی براساس گزینش‌ها و پیمانکارهای تاییدشده در این سامانه قیمت تمام‌شده سرویس مدارس، مبلغ بسیار زیادی است.»
این توضیحات را مدیر مدرسه‌ای در منطقه ۷ تهران می‌دهد: «ما در منطقه هفت تهران موردی داریم که فقط دو چهارراه با مدرسه فاصله دارد، اما هزینه سرویس با شهریه مدرسه برابری می‌کند.» او می‌گوید مدرسه‌اش براساس سامانه سپند که آموزش‌وپرورش طراحی کرده، برای سرویس رفت‌وآمد اقدام کرده است، اما به دلیل هزینه‌های زیاد خانواده‌ها استقبالی نکرده‌اند.
«امسال هزینه سرویس خیلی سنگین است و برای خانواده‌ها مشکل‌ساز شده، در حالی که ما هر طور حساب می‌کنیم نیازی به این همه هزینه نیست.»
این مدیر مدرسه معتقد است اینکه راننده سرویس‌ها نیروهای امین و قابل اعتماد باشند، بسیار اهمیت دارد، اما در این روزگار هزینه مهم‌ترین عامل برای تصمیم‌گیری خانواده‌هاست. «بیشتر خانواده‌ها ترجیح می‌دهند یک فرد آشنا که مورد اطمینان است، برای رفت‌وآمد دانش‌آموزان انتخاب کنند و با نصف هزینه‌ای که سامانه برایشان در نظر گرفته، سرویس مدرسه را مدیریت کنند. مثلا اولیای دانش‌آموزان از یکی از مادران می‌خواهند زحمت رفت‌وآمد بچه‌ها را که در یک محدوده جغرافیایی هستند، قبول کند.»
مولفه‌های مهم نرخ‌گذاری
محمدرضا ولیزاده، رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان وزارت آموزش‌وپرورش درباره وضعیت نرخ سرویس مدارس می‌گوید: «مولفه‌های مختلفی بر نحوه تعیین نرخ خدمات حمل‌ونقل دانش‌آموزان تاثیرگذار است و نرخ‌نامه ابلاغی شورای شهر تحت‌تاثیر عواملی همچون مسافت مسیر، ورود به محدوده طرح ترافیک و رفت‌وآمد در ساعات اوج ترافیک قرار می‌گیرد.»
به گفته ولیزاده سال ۹۸، آخرین سال ارائه آموزش حضوری بود و اینگونه نیست که در سال ۱۴۰۱ به نرخ اعلامی شورای شهر در سال ۹۸، ۲۵ درصد اضافه شود، بلکه باید سه سال رشد در بخش نرخ‌نامه مورد توجه باشد.
وزارتخانه‌های آموزش‌وپرورش، کشور و راه‌وشهرسازی در ساماندهی سرویس مدارس وظایفی را بر عهده دارند. وزارت کشور وظیفه ساماندهی حمل‌ونقل درون‌شهری، وزارت راه وظیفه ساماندهی حمل‌ونقل برون‌شهری و روستایی و آموزش‌وپرورش وظیفه تسهیلگری و برقراری ارتباط میان پیمانکار، والدین و مدیران مدارس را بر عهده دارد.
رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان وزارت آموزش‌وپرورش درباره سامانه سپند توضیح می‌دهد: «این سامانه توسط وزارت کشور ایجاد شده و این امکان را به خانواده‌ها می‌دهد تا در پایان هر روز نمره ارزیابی به راننده بدهند و میزان رضایت خود را از عملکرد اعلام کنند.
«مرجع تصویب نرخ‌نامه، شورای شهر است و مرجع ابلاغ هم فرمانداری هر شهر. معمولا شهرداری‌ها طبق روال کاری، شرکت‌های پیمانکاری دارای پروانه و مجوز را به آموزش‌وپرورش معرفی می‌کنند. آموزش‌وپرورش اسامی را به همراه نرخ‌نامه به مدارس ابلاغ می‌کنند و در این میان مدرسه نباید نقشی در تغییر و افزایش نرخ داشته باشد.»
نماینده اولیا در کارگروه ماده ۱۸ باید مطالبات والدین را به شورای شهر مطرح‌کند
نرخ‌نامه شورای شهر که ابلاغ می‌شود، آموزش‌وپرورش و شهرداری حق کسر نرخ را ندارد. با این حال، کارگروه ماده ۱۸ در هر شهری وجود دارد که نماینده اولیا در کارگروه ماده ۱۸ باید در پیشنهاد نرخ به شورای شهر نقش‌آفرینی و مطالبات والدین را مطرح کند.
روال کار این است که کارگروه هزینه‌هایی بر نرخ مصوب شورای شهر اضافه می‌کند که برخی از آن در قانون پیش‌بینی شده، مثل مالیات و بیمه که به این عدد سهم پیمانکار هم اضافه می‌شود. این سهم در تهران ۱۲ درصد است.
ولیزاده توضیح می‌دهد که در نرخ‌نامه به عددی که شورای شهر تصویب کرده، مولفه‌هایی را اضافه می‌کنند. مسافت، بافت شهری و طرح ترافیک از جمله این مولفه‌هاست که در تعیین نرخ نقش‌آفرینی می‌کند.
اما اینکه سامانه شهر تهران خودش عددی را به‌عنوان نرخ مستقل اعلام کند، باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود، در نتیجه نرخ‌ها افزایش پیدا می‌کند، توقع برای پیمانکار زیادتر می‌شود و هجمه خانواده‌های ناراضی به سمت آموزش‌وپرورش می‌آید، در حالی که اساسا کار ما تعلیم و تربیت است.
از ایمنی خودروهای دانش‌آموزی غافل نشوید
رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان وزارت آموزش‌وپرورش می‌گوید: «نگرانی ما این است که توجه خانوادها به سمت تعدیل این نرخ برود و از ایمنی خودروهای دانش‌آموزی غافل شوند. اگر آزادبرها یا پیمانکاران فاقد برنامه وارد مذاکره شوند، ممکن است نرخ کمتری بدهند، غافل از اینکه آسیب‌های جسمی و روانی که ممکن است بچه‌ها در معرض آن قرار بگیرند، به مراتب هزینه‌های جبرانش بیشتر و سخت‌تر است.»
ولیزاده توضیح می‌دهد: «در سامانه سپند اگر خودرو معاینه فنی‌اش تمام شود، آلارم می‌دهد. راننده اگر متاهل باشد و مجرد شود، هشدار می‌دهد یا بیمه خودرو تمام شود، هشدار می‌دهد. راهور مرتب بر خودروهای سرویس مدرسه ناجا نظارت دارد و اطلاعات وارد سامانه از طرف نهادهای امنیتی مورد پایش قرار می‌گیرد. راننده‌ها سوءپیشینه دارند و از نظر بیماری‌هایی مثل صرع و … مورد آزمایش قرار گرفته‌اند. به علاوه به همه راننده‌ها آموزش‌های لازم از جمله رانندگی در شرایط سخت آب‌وهوایی را داده‌اند تا احتمال خطر به حداقل برسد.»
امسال میانگین ۲۵ تا ۳۵ درصد افزایش نرخ اعلام‌شده
هدف و تمرکز آموزش‌وپرورش به گفته رئیس داره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان وزارت آموزش‌وپرورش رفت‌وآمد ایمن و سلامت‌محور است: «با افزایش نرخ‌ها موافق نیستیم و تلاش می‌کنیم برای تعدیل نرخ. بر همین اساس طبق جلسه‌ای که با مسئولان وزارت کشور داشتیم، به‌زودی مرکز حراست و فناوری اطلاعات و ارتباطات آموزش‌وپرورش با سامانه سپند همکاری خواهند کرد و تلاش می‌کنیم براساس محاسبه شورای شهر نرخ را تعدیل کنیم.
اگر مردم اعتراضی دارند باید به شورا بازخورد داده شود. مبدا تعیین نرخ خدمات حمل‌ونقل عمومی شورای شهر است. چیزی که امسال اعلام‌شده میانگین ۲۵ تا ۳۵ درصد افزایش نرخ است و آموزش‌وپرورش نقشی در تعیین این نرخ ندارد. نظارت بر رعایت نرخ‌نامه بر عهده شهرداری‌هاست. امیدواریم این وظیفه قانونی را به‌خوبی انجام دهند.»
رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان وزارت آموزش‌وپرورش از دغدغه حمل‌ونقل ۵۰۰ هزار دانش‌آموز روستایی نیز می‌گوید: در حالی که کلان‌شهرها کانون توجه هستند، اما در حال حاضر خدمات حمل‌ونقل روستایی بسیار نگران‌کننده است و ۵۰۰ هزار دانش‌آموز روستایی داریم که نیاز به خدمات حمل‌ونقل دارند.
وزارت راه موظف است خودروهای مورد نیاز این بخش را تامین کند. این موضوع یکی از دغدغه‌های اصلی ما در وزارت آموزش‌وپرورش است، چون حوادث جاده‌ای و مسیرهای روستایی هر سال جان دانش‌آموزان زیادی را می‌گیرد.
منبع: تابناک
کلیدواژه: مذاکرات وین لیز تراس قاسم مکارم مهسا امینی روح الله دهقانی فیروزآبادی سرویس مدارس شهریه مدرسه استهلاک خودرو مذاکرات وین لیز تراس قاسم مکارم مهسا امینی روح الله دهقانی فیروزآبادی خدمات حمل ونقل برای مسافت میلیون تومان شهریه مدرسه سامانه سپند سرویس مدارس دانش آموزان افزایش نرخ خانواده ها برای سرویس شورای شهر دانش آموز نرخ نامه رفت وآمد هزینه ها بچه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۵۶۹۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ممنوعیت‌های تازه به سبک دهه ۶۰ در مدارس
روزنامه هم میهن در گزارشی به قلم شادی مکی به سختگیری‌هایی که در برخی مدارس می‌شود پرداخت و همچنین رفتار مدیران و معاونان را در این مدارس مورد بررسی قرار داد: در مدارس چه می‌گذرد؟ مدیران، مشاوران و معاونان چگونه با دانش‌آموزان تعامل می‌کنند؟ اینها پرسش‌های مهمی است که دانش‌آموزان، مدیران و کارشناسان آموزشی به آن پاسخ می‌دهند. دانش‌آموزان می‌گویند که هنوز کیف‌هایشان را برای پیدا کردن سیگار، آینه، لوازم آرایش و گوشی‌های تلفن‌همراه می‌گردند و در این پروسه فشار زیادی به آنها وارد می‌شود. هنوز اندازه و رنگ موی دانش‌آموزان دختر در کانون توجه است. هنوز رفت‌وآمد‌ها کنترل می‌شود. با پسران رفتار‌های نادرست می‌شود، برایشان جلسه‌های توجیهی برگزار می‌کنند و در این وضعیت دانش‌آموزان متولد دهه‌های ۸۰ و ۹۰ که زیربار مدرسه‌داری با سختگیری‌های دهه ۶۰ نمی‌روند، لجبازتر شده‌اند.
کارشناسان آموزشی می‌گویند که با نسخه‌های قدیمی و تاریخ‌انقضا‌گذشته نمی‌شود با این دانش‌آموزان تعامل کرد. به گفته این کارشناسان، هنجار‌های نوجوانان امروز به‌تبع تحولات رخ‌داده در جهان و در کشور تغییر کرده است. رفتار‌هایی مانند بازرسی کیف‌ها که نسل‌های دهه‌های ۵۰ و ۶۰ هم با آن سر ناسازگاری داشتند، امروز نمی‌تواند راهی برای تعامل با نوجوانان باشد. تنها نتیجه این رفتارها، احساس انزجار و تنفر نسبت به ارزش‌ها و قوانین است. کارشناسان می‌گویند که نسل جدید، زور و اجبار را نمی‌پذیرد و برای پذیرش یک مسئله ابتدا باید اقناع شود و بعد از آن حق انتخاب داشته باشد.
هنوز «آینه» ممنوع استدانشآموزان مقطع متوسطه گلایه فراوان دارند؛ گلایه آنها از برخورد‌های سلیقه‌ای است. کیانا یکی از دانش‌آموزان کلاس نهم است که می‌گوید: «مسئولان مدرسه، اول سال تحصیلی برای بچه‌ها جلسه‌ای برگزار کردند و درباره همین مسائل با ما حرف زدند. آنها گفتند اگر بچه‌ها پیرسینگ یا هر وسیله دیگری که با استایل دانش‌آموزی تطابق ندارد، همراه‌شان دارند محترمانه تحویل دهند. اما کسی این‌کار را نکرد.
درحال‌حاضر وقتی مسئولان مدرسه چنین وسائلی را دست بچه‌ها ببینند با بی‌احترامی، خشونت و استفاده از الفاظ رکیک می‌گیرند. گاهی هم خانواده‌ها را صدا می‌کنند. بچه‌ها هم وقتی این رفتارها را می‌بینند بیشتر لجبازی می‌کنند.»
کیانا می‌گوید که فضای مدرسه شاد نیست؛ هیچ اقدامی از سوی مسئولان مدرسه برای شاد کردن فضا صورت نمی‌گیرد و حتی گاهی به آنها فشار وارد می‌کنند: «مثلاً ما را مجبور می‌کنند در بعضی از جشنواره‌های مناسبتی شرکت کنیم که این موضوع ما را آزار می‌دهد. چرا باید برخلاف خواسته‌مان در جشنواره، جشن و مناسبتی مشارکت کنیم. درحالی‌که در مسائل مهم‌تر به خواسته‌های ما توجه نمی‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «مثلاً ما به‌عنوان دانش‌آموزان پایه نهم که در مقطع حساسی هستیم و امتحان نهایی داریم، نیمی از سال به‌دلیل بارداری یا حوادثی که برای معلمان‌مان رخ داد، کلاس نداشتیم و وقتی به این موضوع اعتراض کردیم و درخواست دادیم تا معلم جایگزین برایمان بگذارند، اصلاً به خواسته‌مان توجه نکردند. همه اینها درحالی‌است که توجه به مدل موی دانش‌آموزان یا همراه داشتن انگشتر و گردنبند و آینه، برای آنها مهم‌تر از تشکیل کلاس و داشتن معلم است.»
محمد، دانش‌آموز کلاس دهم است و می‌گوید که رفتار مسئولان مدرسه با آنها خوب نیست. گاهی کیف بچه‌ها را می‌گردند تا شاید گوشی پیدا کنند، اما این کار‌ها نتیجه معکوس دارد. کیف دانش‌آموزان حریم شخصی آنهاست. او درباره علت لجبازی بچه‌ها با مدیر و مسئولان مدرسه می‌گوید: «گاهی برای ساده‌ترین مسائل به آنها ناسزا می‌گویند و توهین می‌کنند. این کار‌ها باعث لجبازی دانش‌آموزان می‌شود.»
مصرف سیگار، گل و لجبازی با مدیرانمعضل جدید مدیران مدرسه، اما حالا سیگار‌های الکترونیکی است. «سال تحصیلی گذشته گروهی از دانش‌آموزان مدرسه موج سیگار کشیدن را راه انداختند. در آن زمان بچه‌ها حوالی مدرسه سیگار می‌کشیدند. مسئولان مدرسه بعد از شناسایی بچه‌هایی که این موج را راه انداخته بودند، آنها را اخراج کردند. مدتی بعد از این ماجرا متوجه شدم که تعدادی از بچه‌ها در مدرسه سیگار الکترونیکی می‌فروشند و حتی برخی از دانش‌آموزان سیگار الکترونیکی را داخل مدرسه هم استفاده می‌کردند.»
این ماجرایی است که علیرضا ۱۶ ساله تعریف می‌کند. او، اما مصرف پاد یکی از انواع سیگار‌های الکترونیک را از اسفندماه سال گذشته شروع کرده: «استفاده از پاد به‌عنوان یکی از سیگار‌های الکترونیکی، به من حس باحال بودن می‌دهد. من به لذت‌های زودگذر دنیا آنقدر اهمیت نمی‌دهم که به خاطر ضرر‌های کم پاد، از آن استفاده نکنم. به‌هرحال قلیون و سیگار هم ضرر دارند، اما مردم استفاده می‌کنند. برخی معتادند و به نیکوتین نیاز دارند، برخی دیگر هم مثل نسل ما فقط خوششان می‌آید که از این سیگار‌های الکترونیکی استفاده کنند.»
در مدرسه هومان ۱۵ ساله، اما فقط سیگار‌های الکترونیکی استفاده نمی‌کنند، گل و سیگار‌های معمولی هم در جمع‌شان پیدا می‌شود. هومان کلاس نهم است و استفاده از پاد را از تابستان سال گذشته شروع کرده. چرا کشیده؟ «دوستانم می‌کشیدند و من هم خوشم آمد که بکشم. اما اگر بدانم این سیگارها خیلی ضرر دارند، استفاده نمی‌کنم.»
او می‌گوید که در مدرسه آنها اتفاقات دیگری هم می‌افتد: «گل، ۴۰۰-۳۰۰هزار تومان است و خیلی‌ها می‌کشند. سیگار معمولی هم مصرف می‌کنند.» برای دانش‌آموزان مدرسه آنها قیمت بالای گل، مهم نیست به‌همین‌دلیل حتی هر روز می‌خرند. خانواده‌ها، اما بی‌خبرند: «بیشتر بچه‌ها گل را بیرون از مدرسه می‌کشند و بسیاری از آنها به‌دلیل مصرف همین مخدر دچار مشکلات روحی و روانی شده‌اند.»
هومان اینها را می‌گوید و ادامه می‌دهد که چند وقت پیش، مسئولان مدرسه دستگاه تشخیص نیکوتین و گل خریدند تا از بچه‌ها تست بگیرند، اما هیچ‌وقت از آن استفاده نکردند: «مدیرمان با ما صحبت کرد که دیگر نکشیم. حتی محدوده‌ای خارج از مدرسه را مشخص کرد و گفت که در آن محدوده سیگار نکشیم، اما دانش‌آموزان از روی لجبازی با مدیر دقیقاً در همان محدوده سیگار می‌کشند و فیلم و عکسش را در اینستاگرام منتشر می‌کنند.»
استیصال خانوادههاپدر دانش‌آموزی که بنا به اصرار فرزندش ناچار شده برای او سیگار الکترونیکی بخرد، می‌گوید که مصرف این سیگارها به‌شدت بین دانش‌آموزان رایج شده. این پدر اواخر سال گذشته متوجه می‌شود که همه دوستان پسر ۱۴ ساله‌اش از این نوع سیگار استفاده می‌کنند: «پسرم هر خواسته‌ای دارد، با ما مطرح می‌کند و ما هم اگر بدانیم خواسته‌اش معقول است، برایش تامین می‌کنیم.
اواخر سال گذشته او از ما خواست که برایش پاد بخریم.» والدین تحقیقاتی انجام داده و باتوجه به مضرات استفاده از این نوع سیگارها، از خریدن آن خودداری می‌کنند: «دوستان پسرم همه از این سیگارها استفاده می‌کنند. ما حدس زدیم که ممکن است وقتی دوستانش از این دستگاه استفاده می‌کنند، او هم بخواهد امتحان کند و از سیگار مصرفی سایرین استفاده کند. ترسیدیم دچار بیماری‌های واگیردار ناشی از مصرف مشترک شود، به‌همین‌دلیل تصمیم گرفتیم خودمان برایش سیگار الکترونیکی بخریم که حداقل از کیفیت آن اطمینان نسبی داشته باشیم. زیرا بیشتر این سیگارها چینی و قاچاق هستند و مشخص نیست از چه موادی در آنها استفاده می‌شود. برای خرید پاد، ۳ میلیون تومان هم پرداخت کردیم.» خانواده، اما حالا از کارشان پشیمان شده‌اند.
اختلال در رشد مغزیمحمد هاشمیان، فوق‌تخصص ریه، اما شیوع استفاده از سیگار‌های الکترونیکی در میان دانش‌آموزان را مهم می‌داند و به هم‌میهن می‌گوید: «باید ابتدا این موضوع بررسی شود که فلسفه ایجاد سیگار‌های الکترونیکی چه بوده، زیرا این سیگارها ضرر زیادی دارند و در جهان تبدیل به معضلی برای سلامت جامعه شده‌اند. ماجرا از آنجا شروع شد که به‌دلیل خطرات استفاده از سیگار، پزشکان به مصرف‌کنندگان توصیه کردند تا مصرف سیگار را ترک کنند. زیرا سیگار علاوه بر اینکه عامل بسیاری از سرطان‌هاست مانند سرطان مثانه، پانکراس، معده و...، باعث بیماری‌های انسدادی مزمن ریه هم می‌شود. این بیماری باعث التهاب راه‌های هوایی و تنگ‌شدن آن می‌شود.»
او اضافه می‌کند که راهکار‌های مختلفی برای ترک سیگار پیشنهاد شد که مشاوره‌های پزشکی و روانپزشکی، آدامس، برچسب‌های نیکوتین، از جمله آنها بودند: «استفاده از سیگار‌های الکترونیکی هم راهکار دیگری برای ترک سیگار بود. یعنی ورود این نوع سیگار به بازار به منظور کمک به ترک سیگار بود.»
این فوق‌تخصص ریه این را هم می‌گوید که مضرات این سیگارها، در اوایل تولیدش چندان معلوم نبود، اما بعد از مدتی برخی از ضرر‌های آن مشخص شد: «بعد‌ها مشخص شد که این سیگارها موجب سرفه، ایجاد خلط؛ نفس تنگی و احتمالاً انسداد ریه می‌شود. مواد شیمیایی واردشده به بدن از طریق این سیگارها باعث التهاب ریه می‌شود که کنترلش سخت است. نیکوتین موجود در این سیگارها باعث افزایش تپش و انقباض قلب و بالا رفتن فشار خون می‌شود؛ بنابراین در جهان مصرف این سیگار به افراد عادی توصیه نمی‌شود.»
به گفته او درحال‌حاضر سازمان غذا و داروی آمریکا، مصرف سیگار الکترونیکی در راستای ترک سیگار را تایید نکرده است: «این سیگارها آثار بسیار مضر دیگری هم دارند که ممکن است در طول زمان مشخص شوند. حتی ممکن است این آثار بدتر از آثار سیگار هم باشند.»
هاشمیان درباره تاثیر مصرف سیگار‌های الکترونیکی بر نوجوانان هم می‌گوید: «مطالعات نشان داده که این سیگارها هم برای رشد مغز نوجوانان مشکل‌ساز است، هم روی سیستم جنسی و تولیدمثل آنها اثر می‌گذارد. حتی مصرف این نوع سیگارها توسط مادران باردار می‌تواند باعث ایجاد اختلال در جنین شود.»
توبیخ و اخراج بی‌فایده استفروغ تیموریان، جامعه‌شناس و کارشناس آموزشی که سال‌هاست در مقطع متوسطه تدریس می‌کند، اما با تایید شیوع و گسترش استفاده از انواع سیگار‌های الکترونیکی در میان دانش‌آموزان به هم‌میهن می‌گوید: «مسائل مختلف در مدارس آنقدر زیاد است که مسائلی مثل کشیدن سیگار معمولی و الکترونیکی و حتی مخدر گل، عادی شده است. چندی پیش در مدرسه‌ای که تدریس می‌کنم، بچه‌ها را به‌دلیل آوردن موبایل به مدرسه گشتند، بچه‌ها موبایل‌ها را پنهان کردند، اما در کیف‌هایشان وسایل زیادی مثل سیگار، حشیش، وسایل پیشگیری و قرص جلوگیری از بارداری پیدا شد.»
او معتقد است که به‌هرحال فضای مجازی روی رفتار دانش‌آموزان تاثیر گذاشته است: «زنان جامعه آنقدر با ناکامی‌های مختلف مواجه‌اند که امروز بچه‌ها با کشیدن سیگار یا مسائل مختلف دوست دارند خودشان را نشان دهند. خیلی از این دانش‌آموزان می‌خواهند بگویند، همان‌کار‌هایی را می‌توانند انجام دهند که هم‌سن‌و‌سالان شان انجام می‌دهند. نسل جدید به گونه‌ای رفتار می‌کند که گویی چیزی برای از دست دادن ندارد.» بااین‌همه او معتقد است که تنبیه، توبیخ و اخراج دانش‌آموزان در ارتباط با این مسائل بی‌فایده است.
تکرار سختگیری دهه‌های قبلحالا در کنار ماجرای کشیدن سیگار‌های الکترونیک و برخورد مسئولان مدرسه، گشتن و بازرسی کیف دانش‌آموز در مدرسه که در دهه‌های گذشته هم رایج بود، آیا می‌تواند راهکاری مناسب برای برخورد با دانش‌آموزان و حفاظت از آنها باشد؟ سوالی که تیموریان به آن پاسخ می‌دهد: «این رفتارها جز ایجاد تنفر و انزجار، نتیجه‌ی دیگری ندارد. کیف دانش‌آموز حریم شخصی اوست؛ اتفاقی که برای نسل‌های دهه ۵۰ و ۶۰ افتاد و آن‌زمان هم مورد اعتراض بچه‌ها بود، چرا باید تکرار شود. به نظر می‌رسد نیاز به یک آموزش همگانی برای تعامل با نسل نوجوان داریم. به‌جای بازرسی بچه‌ها و ایجاد اضطراب و خشم در آنها باید فرهنگ‌سازی کرد، باید زیربنای تربیتی جامعه و بعد مدارس را درست کرد، سپس سراغ دانش‌آموز رفت.»
این جامعه‌شناس معتقد است که امروز هزاران مسئله مهم‌تر از موضوع حجاب در جامعه وجود دارد: «فرهنگ‌سازی با زور و خشونت انجام نمی‌شود. این نسل متفاوت از نسل‌های گذشته فکر می‌کند و هنجارهایش در بسیاری از موارد تغییر کرده است. با زور و فشار نمی‌توان مسئله‌ای را به او تفهیم کرد.»
این کارشناس آموزشی تاکید می‌کند که ساختار اجتماعی و سیاسی روی جامعه تاثیرگذار است و بخشی از والدین هنوز از ساختار سیاسی و اجتماعی تاثیر می‌پذیرند به‌همین‌دلیل نسل جوان نه والدین خود را قبول دارد و نه ساختار سیاسی، مذهبی و اعتقادی را: «وقتی دانش‌آموزان نمی‌توانند توسط والدین، ساختار خانواده و مدرسه ارضای روحی و روانی شوند، به فضا‌هایی مراجعه می‌کند که ساختار‌های اشتباه و ناامنی برایشان دارد.»
با زور و خشونت نمیشوددانشآموزان امروز فرزندان والدین دهه‌های ۵۰ و ۶۰ هستند؛ نسلی که به‌شدت تحت فشار جامعه و نسل پیش از خود بوده و برای تغییر سبک زندگی‌اش تلاش و هزینه‌های بسیاری پرداخت کرده است. سختگیری‌هایی که والدین در دوران نوجوانی با آن مواجه شدند، چه تاثیری بر اصول تربیتی آنها داشته است؟
تیموریان دراین‌باره می‌گوید: «معمولاً متولدین اواخر دهه ۸۰، والدین‌شان از نسل دهه‌های ۵۰ و ۶۰ هستند. فشار‌هایی که روی متولدین این دو دهه بود، ترس‌های پنهان و سختگیری‌ای که در مدرسه وجود داشت مثل رنگ جورابِ اصلاح صورت و... باعث شد پدران و مادران نخواهند همان تجربه را تکرار کنند، بنابراین آزادی‌هایی به فرزندشان داده‌اند تا کمبود‌های خودشان جبران شود. درحالی‌که باید به چارچوب آزادی‌ای که به فرزندشان می‌دهند، توجه کنند.»
به گفته این جامعه‌شناس نمی‌توان با این دانش‌آموزان نسل جدید، با پند و نصیحت صحبت کرد: «دانش‌آموزان امروزی به‌شدت از مسائل مذهبی گریزانند. بچه‌های امروز آگاه و مطالبه‌گرند و به‌راحتی سر کلاس اعلام می‌کنند که درباره یک موضوع خاص صحبت نکنید، ما گوش نمی‌دهیم. بخش عمده‌ای از این رخداد‌ها هم به مشکلاتی باز می‌گردد که در ساختار سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه وجود دارد.»
او تاکید می‌کند که فرهنگ‌سازی و بالابردن سطح پذیرش دانش‌آموزان با زور و خشونت امکان‌پذیر نیست. متولیان تربیت و آموزش باید از جامعه‌شناسان، روانشناسان و افراد متخصص و باتجربه استفاده کنند و تیمی از این کارشناسان تشکیل دهند و با کمک آنها رویکرد مناسبی را برای تربیت نسل در پیش گرفت.
ما مقصریممدیر یک دبیرستان پسرانه هم که نخواست نامش در گزارش بیاید، می‌گوید که مصرف سیگار‌های الکترونیکی نسبت به گذشته بیشتر و گرایش به استفاده از این وسیله در میان نوجوانان پررنگ‌تر شده است.
او در گفتگو با هم‌میهن توضیح می‌دهد: «دانش‌آموزان معمولاً نمی‌توانند برای انتخاب خود استدلالی بیاورند و نهایتاً تاکید می‌کنند که استفاده از این سیگارها بسیار کمتر از سیگار‌های معمولی است و به‌همین‌دلیل هم استفاده از آن ضرری ندارد. ازطرف‌دیگر گرایش دانش‌آموزان نسبت به انجام رفتار‌های پرخطر نسبت به گذشته هیچ تغییری نداشته و همچنان مواردی مانند گرایش به سوء‌مصرف موادمخدر، الکل و رابطه‌های آسیب‌زا را در بر می‌گیرد. اما ممکن است میزان دسترسی دانش‌آموزان به این موارد نسبت به گذشته افزایش یافته باشد.»
این کارشناس آموزشی معتقد است که نوجوانان در حوزه ارزش‌های اخلاقی دچار چالش چندانی نیستند، بلکه هنجار‌های آنها تغییر کرده: «به‌عنوان مثال گفتگو و لحن دانش‌آموزان نسبت به گذشته تغییر زیادی داشته است. آنها در گفتگو‌های روزمره خود از کلمات و واژه‌هایی استفاده می‌کنند که بار معنایی قشنگی ندارد یعنی کلمه یا ناسزایی که در گذشته حین دعوا و برای توهین به‌کار می‌رفت، در مکالمات روزمره‌شان استفاده می‌شود و اصلاً هم آن را توهین‌آمیز نمی‌دانند.»
نسلی که باید قانع شوداو تاکید می‌کند که جامعه بزرگسال ما نمی‌تواند به خوبی حوزه هنجار‌ها و ارزش‌ها را از یکدیگر تفکیک کند و به‌همین‌دلیل قضاوت جامعه بزرگسالان نسبت به نوجوانان در برخی حوزه‌ها چندان هم درست نیست: «من سرکشی و عصیانی در نوجوانان نمی‌بینم، معتقدم که تعبیر‌های ما از این موضوع اشتباه است. این نسل، عصیانگر و سرکش نیست، اما به‌واسطه تحولاتی که در جهان و ایران رخ داده، پرسشگر شده و باید قانع شود. یعنی باید بتوانیم به زبان این نسل درباره موضوعی به آنها توضیح دهیم و حق انتخاب را هم برایشان قائل شویم. اما ما چنین رفتاری نمی‌کنیم و واکنش طبیعی او به رفتار ما عصیان است.»
این کارشناس آموزشی می‌گوید که ساختار‌های حاکم بر مسائل کلان کشور بیشتر بر باور‌های کلان بچه‌ها به‌ویژه دیدگاه‌های اعتقادی و مذهبی آنها تاثیری منفی داشته است. او اساسی‌ترین راهکار برقراری تعامل مناسب با دانش‌آموزان را تغییر نگاه والدین و مربیان از مفهوم تربیت می‌داند: «در جامعه ما آنچه توسط والدین و نهادهای امنیتی رخ می‌دهد «کنترل رفتار» است به‌جای مفهوم واقعی تربیت. تا فهمی در والدین و مربیان درباره تربیت و نقش آنها در این حوزه ایجاد نکنیم، راه‌های دیگر جواب نمی‌دهد. مثلاً در حوزه ایجاد نشاط در مدارس، باید توجه کرد که بچه‌ها اسباب نشاط خودشان را جور می‌کنند، زیرا نیاز طبیعی آنها تفریح و شادی است و آنها می‌توانند به‌خوبی این فضا را در بازی‌ها و دورهمی‌های‌شان ایجاد کنند. به نظر من، روش‌های غلط ما در برخورد با بچه‌ها و مداخله‌های تربیتی‌مان است که به‌دلیل فهم غلط از مفهوم تربیت در میان متولیان است. فهم آنها مبتنی بر کنترل بیرونی است یعنی گمان می‌کنند طرف مقابل را باید به‌نوعی کنترل و تربیت کنند که شبیه خودشان شود. به نظر من، تا وقتی این رویکرد در میان والدین و مربیان وجود دارد، نمی‌توان از نوجوانان انتظار زیادی داشت.»
این کارشناس آموزش تاکید می‌کند که اسناد بالادستی مانند سند تحول آموزش تعریف‌های خوبی از مفهوم تربیت ارائه داده، بنابراین مهم است که متولیان آموزش این موضوع را موردتوجه قرار دهند. درحالی‌که این مسئله در کانون توجه متولیان آموزش نیست: «وقتی موضوعی در کانون توجه نیست، طبیعتاً تلاشی هم برای جاری‌شدن آن در سیستم آموزشی نمی‌شود.»
tags # معلم ، دانش آموزان سایر اخبار
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد